Zwanburgermolen
Ligt prachtig in de polder, vanuit Warmond over de Leede is het een plaatje.
Bestemming
De molen wordt in bedrijf gehouden door vrijwillige molenaars en fungeert als hulpgemaal voor de Zwanburgerpolder bij extreme wateroverlast of als het gemaal niet functioneert. De huidige Zwanburgerpolder heeft een oppervlakte van ongeveer 84 hectare en een opvoerhoogte van 1.30 meter en een schutsluisje.
Historie
De Zwanburgerpolder ontstaat als het in 1632 wordt bedijkt met een oppervlakte van ongeveer 240 he…
Bestemming
De molen wordt in bedrijf gehouden door vrijwillige molenaars en fungeert als hulpgemaal voor de Zwanburgerpolder bij extreme wateroverlast of als het gemaal niet functioneert. De huidige Zwanburgerpolder heeft een oppervlakte van ongeveer 84 hectare en een opvoerhoogte van 1.30 meter en een schutsluisje.
Historie
De Zwanburgerpolder ontstaat als het in 1632 wordt bedijkt met een oppervlakte van ongeveer 240 hectare. Om de polder – een eiland - droog te houden wordt een wipmolen neergezet. Deze molen wordt in 1805 vervangen door de huidige molen die wordt gebouwd door de Warmonder molenmaker Simon Paddenburg. Als Arie Cozijn in 1886 tot molenaar van de Zwanburgermolen wordt benoemd, is er nog geen woning of zomerhuis bij de molen. De woonruimte beperkt zich tot één klein vertrek met een bedstede en verdere slaapgelegenheid op de eerste verdieping in de molen. Later wordt een molenaarswoning bij de molen gebouwd. Cozijn bemaalt de polder tot 1940. Niet onlogisch is dan ook dat in de volksmond wordt gesproken over: ‘de molen van Cozijn’.
Aan de zuidzijde van de molenwerf bevindt zich een verlaat (een schutsluisje), dat de verbinding te water vormt tussen de polder en de Warmonder Leede. De boeren, die hun melk, hooi of koeien van en naar de polder brengen maken gebruik van dat sluisje. Dat gebeurt in de zomer gemiddeld twintig keer per dag. Als gevolg daarvan moet de molen één dag per week extra malen.
De Zwanburgermolen is de eerste molen die in 1960 in eigendom komt van de Rijnlandse Molenstichting. De molen staat dan stil vanwege een gescheurde askop. Als gevolg daarvan wordt het wiekenkruis verspeeld. Er komt in Warmond een discussie op gang om de molen te slopen. Dat wordt afgewend door de aankoop van de molen door de stichting. De ‘nieuwe’ bovenas is afkomstig van een in 1955 gesloopte wipmolen uit de omgeving van Strijen en vervangt in 1960 de te lichte gietijzeren bovenas.
Na de restauratie is de molen steeds in bedrijf.
In ‘93-‘94 wordt een grote restauratie uitgevoerd. Het metselwerk van de romp is aangepakt en ook het houtwerk van de molenkap en kruiwerk wordt hersteld, evenals verschillende vloeren en trappen.
Bijzonder: De naam Zwanburg is een verbastering van Zwanenborch (al in 1615 op kaarten terug te vinden) dat verwijst naar de naam van het water bij het Huis te Warmond, waarschijnlijk een verzamelplaats van zwanen. De Heren van Warmond hadden het recht van zwanendrift. Het recht van zwanendrift was het voorrecht om zwanen te houden en te verhandelen in een bepaald gebied. Wie een zwaan wilde bezitten of vangen moest daarvoor formele toestemming krijgen van de leenheer.
In de baard van de Zwanburgermolen is een zwaan afgebeeld: een verwijzing naar deze naam en geschiedenis.
Versiering
Mooie kleurrijke baard met uitgebeitelde witte zwaan en opschrift: ANNO 1805.
Openingstijden
- Bezoek: als de molen draait of op afspraak.
Afspraak: 071 580 2307
Bereikbaarheid: de molen staat op een eiland en is alleen per boot te bereiken.
